Molawd i'r mwd
°ä²¹³Ù±ð²µ´Ç°ùï²¹³Ü: Eisteddfod Genedlaethol
| 14:08, Dydd Iau, 9 Awst 2012
Fel merch o gefn gwlad Meirionnydd mae gen i gywilydd cyfadde' hyn, ond y tro diwethaf imi fod yn berchen ar bâr o welingtons, mam oedd wedi eu prynu nhw imi. Tan 'leni.
Ar gyfer Eisteddfod yr Urdd Eryri a'r Cylch 2012 fis yn ôl - gŵyl oedd yn morio mewn mwd - y prynais i fy mhâr cyntaf o welingtons erioed efo fy mhres fy hun, ac mae hynny'n dweud lot o ystyried faint o Steddfodau dwi wedi bod iddyn nhw dros y blynyddoedd.
A diolch byth eu bod nhw gen i ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol Bro Morgannwg achos fe wnes i eu gwisgo nhw bob dydd tan dydd Gwener. Wedi hynny daeth yr haul tanbaid mewn pryd i sychu'r pyllau mwdlyd i sicrhau dyddiau olaf gogoneddus o hafaidd yn Llandŵ.
Ond pam felly ein bod ni'n mynnu cynnal Prifwyl ddiwylliannol Cymru, y ffenest siop ar gyfer uchelfannau'r celfyddydau Cymreig, mewn pebyll ar gae mwdlyd bob blwyddyn?
Wel, fe gefais i'r ateb o amgylch y tân yn y maes carafanau un noson yr wythnos hon gan Carys Hedd, un o'r rhai sydd wedi trefnu'r Maes Gwyrdd newydd eleni. Fe wnaeth hi fy atgoffa o'r cysylltiad agos rhwng yr iaith a'r tir.
Carys Hedd ar faes Prifwyl 2012 - "daw'r iaith o'r tir a'r tir o'r iaith"
Er ei bod yn cyfaddef mai prin, at ei gilydd, ydy'r rhai sy'n gallu siarad am faterion amgylcheddol yn Gymraeg, soniodd Carys am frwdfrydedd nifer o'r amgylcheddwyr sy'n symud i mewn i Gymru dros yr iaith. Fe deimlai hi fod cadwraeth y naill beth a'r llall yn mynd law yn llaw a'u bod nhw'n perthyn i'w gilydd.
Y cysylltiad efo'r tir sydd wedi cadw'r iaith yn fyw dros y canrifoedd, atgoffodd, ac mae hynny mor berthnasol yn yr oes yma o gyni ag oedd yn oes ein cyndeidiau oedd yn byw ar y tir ac yn gofalu amdano.
Dim syndod deall felly mai bywyd a gwaith Iolo Morganwg, dyfeisydd Gorsedd Beirdd Ynys Prydain ac, fel rydyn ni wedi ei glywed sawl tro yr wythnos yma, cymwynaswr bro a gwlad oedd yn gymaint mwy 'na breuddwydiwr oedd yn gaeth i laudanum, oedd yr ysbrydoliaeth i'r rhai sydd wedi gweithio'n galed i sefydlu'r gornel werdd yma o'r maes eleni.
Ymdrybaeddwn, felly, ym mwd Morgannwg! Ai greddf sy'n ein tynnu i gae bob blwyddyn?
Holl fanylion yr Eisteddfod ym Mro Morgannwg ar wefan bbc.co.uk/eisteddfod
