Main content

An Litir Bheag 688

Tha Ruairidh MacIlleathain air ais le Litir Bheag na seachdain sa. Litir 脿ireamh 688.

Available now

4 minutes

Last on

Sun 22 Jul 2018 10:30

Clip

An Litir Bheag 688

A Thrianaid Bheannaichte, tha Thu ann an Ameireagaidh agus Astr脿ilia ... anns a鈥� Gh脿idhealtachd agus ann an Inbhir Nis 始s air na st矛opallan 脿rda ... Tha Thu a鈥� toirt taigh sgl猫ata do na h-uaislean, ach thug Thu dhomh a-mh脿in bothan dubh s霉itheach nach cum a-mach boinn鈥� uisge, agus a h-uile deur a鈥� tuiteam ann am brochan Fhearchair.

听听听听听听听听听听听 Chan ann tric a bhios mi a鈥� t貌iseachadh na Litreach le 霉rnaigh! Ach chan e 霉rnaigh 脿bhaisteach a tha innte. Seo beagan a bharrachd dhith: Beannaich ... a鈥� bh貌 bh脿n, am bainne agus na caoraich. Beannaich ... na h-eich, na cairtean, na crainn agus na cliathan, an coirc, an t-e貌rna, am bunt脿ta, an teine ...

听听听听听听听听听听听 始S e seo an 霉rnaigh aig Fearchar a鈥� Ghunna. Bhuineadh Fearchar do Shrath Chonain faisg air Inbhir Pheofharain. Rugadh e ann an seachd ceud deug, ochdad 始s a ceithir (1784). 始S e falbhanach a bha ann. Bheir sinn s霉il air a bheatha an-ath-sheachdain. Ach tha mi airson tuilleadh dhen 霉rnaigh a thoirt dhuibh.

听听听听听听听听听听听 Beannaich na craobhan, am feur agus m貌ine, an conasg, am fraoch, an raineach agus an t-aiteann. Beannaich mar an ceudna, a Thrianaid, na gunnachan, am f霉dar agus luaidhe, na r貌caisean, na pioghaidean, cearcan-fraoich, maighich agus coineanan. Beannaich mar an ceudna na f猫idh, na h-earban, na lachan fiadhaich agus callaidh, na ge貌idh, na faoileannan, na coin agus na cait, na luchan, radannan agus famhan. Beannaich an t-iasg anns a鈥� mhuir, loch, abhainn agus sruth, ach beannaich gu h-脿raidh an sgadan m貌r math a tha sinn a鈥� faighinn leis a鈥� bhunt脿ta.

听听听听听听听听听听听 Abair liosta! 始S e ainm na h-霉rnaigh seo 脵rnaigh na Creubhaig. 始S e ainm car annasach a tha ann. Mar as trice, bidh am facal creubhag a鈥� riochdachadh boireannach beag, seach fear beag. Co-dhi霉, airson cr矛och a chur air an Litir, seo agaibh deireadh na h-霉rnaigh:聽

听听听听听听听听听听听 Agus beannaich, a Thrianaid Bheannaichte, na p矛oban tombaca, cruaidh agus clachan spor, cn脿mhan, itean, luideagan, iuchraichean agus iarann. Beannaich mar an ceudna am fiodh, cainb, cotain agus t矛 始s si霉car, ged nach eil cuibhreann Fhearchair bhochd dhiubh ach beag. Beannaich a h-uile n矛, a Thrianaid Bheannaichte, oir chruthaich Thusa, Thu Fh猫in iad uile. Amen.

The Little Letter 688

Blessed Trinity, You are in America and Australia ... in the Highlands and in Inverness and on the tall steeples ... You give slate-roofed houses to the gentry but You gave me only a black, sooty bothy that will not keep out a drop of water, with every drop falling into Farquhar鈥檚 porridge.

听听听听听听听 I don鈥檛 often start the Litir with a prayer! But it鈥檚 not a normal prayer. Here鈥檚 a bit more of it: Bless ... the white cow, the milk and the sheep. Bless ... the horses, the carts, the ploughs and the harrows, the oats, the barley, the potato, the fire ...

听听听听听听听 This is the prayer of Fearchar a鈥� Ghunna (Farquhar of the gun). Fearchar belonged to Strathconon near Dingwall. He was born in 1784. He was a wanderer [a person of no fiexed abode]. We鈥檒l look at his life next week. But I want to give you more of the prayer.

听听听听听听听 Bless the trees, the grass and peat, the gorse, the heather, the bracken and the juniper. Bless likewise, oh Trinity, the guns, the (gun)powder and lead, the rooks, the magpies, grouse, hares and rabbits. Bless likewise the red deer, the roe deer, the ducks wild and tame, the geese, the seagulls, the dogs and the cats, the mice, rats and moles. Bless the fish in the sea, loch, river and stream, but particularly bless the good, large herring that we have with potatoes.


听听听听听听听 What a list! This prayer is called 脵rnaigh na Creubhaig [the poor little person鈥檚 prayer]. Usually, the word creubhag represents a small woman, rather than a man. Anyway, to finish the Litir, here is the end of the prayer:

听听听听听听听 And bless, oh Blessed Trinity, the tobacco pipes, steel and flints, bones, feathers, rags, keys and iron. Bless likewise wood, hemp, cotton and tea and sugar, although poor Fearchar鈥檚 share of them is but small. Bless all things, oh Blessed Trinity, because You, Yourself created them all. Amen.

Broadcast

  • Sun 22 Jul 2018 10:30

All the letters

Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.

Podcast: An Litir Bheag

The Little Letter for Gaelic Learners

An Litir Bheag air LearnGaelic

An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)

Podcast