Main content

An Litir Bheag 716

Tha Ruairidh MacIlleathain air ais le Litir Bheag na seachdain sa. Litir 脿ireamh 716.

Available now

3 minutes

Last on

Sun 3 Feb 2019 16:03

Clip

An Litir Bheag 716

Am faca sibh riamh am film, An Ranger? Chaidh a dh猫anamh ann an 2008. Tha e ann an G脿idhlig na h-脠ireann air fad. Gheibh sibh e air YouTube. Chan eil e ach deich mionaidean a dh鈥檉haid agus tha fo-thiotalan Beurla air.

Tha am film mu dheidhinn saighdear 脠ireannach 鈥� G脿idheal 脿 Conamara 鈥� a tha a鈥� tilleadh dhachaigh, an d猫idh a bhith thall thairis. Bha e ann an seirbheis na h-脤mpireachd fad bliadhna thar fhichead. Nuair a ruigeas e a sheann dachaigh, chan eil mullach air. Chan eil sgeul air duine be貌. Agus tha mucan a鈥� fuireach anns an tobhta. Tha an saighdear air a sgreamhachadh.

Fhad 始s a bha e air falbh, bha gort a鈥� bhunt脿ta ann. Bha fuadaichean ann cuideachd. Tha e a鈥� dol gu taigh co-ogha a mh脿thar 鈥� am fear leis a bheil na mucan. Tha an co-ogha a鈥� cur na coire airson na thachair air na Sasannaich 鈥� agus Albannach no dh脿. Bha m脿thair an t-saighdeir air a fuadachadh 脿s a dachaigh, agus chaochail i ann an taigh nam bochd.聽

Ach chan eil an saighdear a鈥� gabhail ri leisgeul an duine eile. Tha e a鈥� toirt sgian mh貌r a-mach 鈥� khukuri a fhuair e ann an 脌isia. Tha e a鈥� dol a dh鈥檉haighinn d矛oghaltas air an fheadhainn a rinn sgrios air a theaghlach. Airson a鈥� ch貌rr, feumaidh sibh am film fhaicinn!

始S d貌cha gum bi feadhainn agaibh ag r脿dh 鈥� ist, a Ruairidh, tha thu a鈥� bruidhinn air a鈥� film Black 47. Nochd sin air sg脿ileanan m貌ra an t-saoghail an-uiridh.聽

Agus bhiodh sibh ceart. Bha Black 47 st猫idhichte air An Ranger 鈥� ged a tha e m貌ran nas fhaide. Agus tha a鈥� chuid as motha dheth ann am Beurla.

Nam biodh sibh a鈥� coimhead airson film a tha l脿n 脿bhachdais, cha mholainn Black 47 dhuibh. Tha e dorch, d貌rainneach. Ach tha e air a dheagh dh猫anamh. Agus thug e toileachas dhomh na bh鈥� ann de Gh脿idhlig na h-脠ireann ann.

Cha robh facal Gaeilge aig a鈥� phr矛omh chleasaiche mus do th貌isich e air a鈥� phr貌iseact. Gu dearbh, tha e Astr脿ilianach. 始S e Seumas Frecheville an t-ainm a tha air. Saoilidh mi gun do rinn e sioba mhath.

The Little Letter 716

Have you ever seen the film An Ranger? It was made in 2008. It鈥檚 entirely in Irish Gaelic. You鈥檒l get it on YouTube. It鈥檚 only ten minutes long and it has English subtitles.

The film is about an Irish soldier 鈥� a Gael from Connemara 鈥� who is returning home, after being overseas. He was in the service of the Empire for 21 years. When he reaches his old home, it is roofless. There is nobody living [there]. And pigs are living in the ruins. The soldier is sickened.

While he was away, the potato famine happened. There were also clearances. He goes to the house of his mother鈥檚 cousin 鈥� the man who owns the pigs. The cousin blames the English for what happened 鈥� and a Scot or two. The soldier鈥檚 mother was cleared from her house, and she died in the poorhouse.

But the soldier doesn鈥檛 accept the other man鈥檚 excuse. He brings out a big knife 鈥� a khukuri he got in Asia. He鈥檚 going to wreak revenge on the people who destroyed his family. For the rest, you have to see the film!

Perhaps some of you will be saying 鈥� hey, Ruairidh, you鈥檙e talking about the film Black 47. That appeared on the world鈥檚 big screens last year.

And you鈥檇 be correct. Black 47 was based on An Ranger 鈥� although it is much longer. And most of it is in English.

If you were looking for a film that is full of humour, I wouldn鈥檛 recommend Black 47 to you. It is dark and harrowing. But it is well made. And I was pleased how much Irish Gaelic was in it.

The star actor spoke no Irish before he started the project. Indeed, he is Australian. His name is Seumas Frecheville. I reckon he did a good job.聽聽

Broadcast

  • Sun 3 Feb 2019 16:03

All the letters

Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.

Podcast: An Litir Bheag

The Little Letter for Gaelic Learners

An Litir Bheag air LearnGaelic

An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)

Podcast