Main content
An Litir Bheag 733
Litir Bheag na seachdain sa le Ruairidh MacIlleathain. Litir 脿ireamh 733. Roddy Maclean is back with this week's short letter for G脿idhlig learners.
Last on
Sun 2 Jun 2019
16:00
麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
More episodes
Previous
Next
Corresponding Litir
Litir do Luchd-ionnsachaidh 1037
Clip
-
An Litir Bheag 733
Duration: 03:36
An Litir Bheag 733
Tha mi airson innse dhuibh mun cheatharnach ainmeil, Seumas Mac a鈥� Phearsain. B鈥� esan am fear a chruthaich Cumha Mhic a鈥� Phearsain no, ann am Beurla, MacPherson鈥檚 Lament. Rugadh e sa bhliadhna sia ceud deug, seachdad 始s a c貌ig (1675). Bha e an d脿 chuid cli霉iteach agus m矛-chli霉iteach anns an ear-thuath airson a bhith na cheatharnach.
Chaidh Seumas a chur gu b脿s air a鈥� chroich. Am measg nan casaidean na aghaidh, bha 鈥�being an Egyptian鈥�. Cha robhar a鈥� ciallachadh 鈥樏坕phiteach鈥� ach 鈥楽iopsach鈥�. 始S d貌cha gur e 鈥榥each-siubhail鈥� a chanamaid an-diugh.
Bha Seumas na mhac-d矛olain aig uachdaran 脿 B脿ideanach 鈥� Donnchadh Mac a鈥� Phearsain 脿 Inbhir Fh猫isidh, taobh Loch 脤nnse. Thachair Donnchadh ri boireannach 貌g br猫agha aig banais. Bha ise, a r猫ir beul-aithris, na Siopsach. Rugadh leanabh-gille dhi. Ghabh Donnchadh ris gum b鈥� esan athair a鈥� ghille.
Dh鈥檉h脿s Seumas gu bhith l脿idir, eireachdail. Bha e sgileil le claidheamh. Bha e cuideachd na fh矛dhlear air leth, agus na sheinneadair.
Bha Seumas ri m猫irle ann am bailtean mar Eilginn, Farrais agus Baile Ch猫. Ach cha robh e ri f貌irneart. Cha robh e a鈥� d猫anamh cron air banntraich no daoine bochda.
Ge-t脿, dh鈥櫭╥rich droch naimhdeas eadar Seumas agus na h-uachdarain ann an Siorrachdan Mhoireibh, Bhanbh agus Obar Dheathain. Aon turas, chaidh Seumas a ghlacadh. Bha e ann an Siorrachd Obar Dheathain. Chuir na h-霉ghdarrasan boireannach br猫agha air d貌igh airson a ghlacadh. Bha laigse aige a thaobh nam ban. Dh鈥檌arr an t猫 seo air Seumas coinneachadh rithe airson 猫isteachd ri ce貌l na f矛dhle. Choisich e a-steach do ribe. Chaidh a chur an gr猫im le oifigearan lagha.
Bha Seumas sa phr矛osan ann an Obar Dheathain. Ach ghabh am boireannach 貌g d脿rna beachd air na rinn i. Bhruidhinn i ri fear P脿draig MacIlleDhuinn a bha na mh猫irleach ainmeil. Chuir esan fios gu D貌mhnall Mac a鈥� Phearsain, co-ogha Sheumais, ann am B脿ideanach. Chuir iad buidheann saoraidh air d貌igh agus rinn iad air Obar Dheathain.
Bhris iad a-steach don phr矛osan. Fhad 始s a bha iad a鈥� saoradh Sheumais, th貌isich 霉praid taobh a-muigh a鈥� phr矛osain. Dh鈥檉heuch aon duine ri Seumas a chumail sa phr矛osan. Ach fhuair e mu sgaoil mar a ch矛 sinn an-ath-sheachdain.聽
Chaidh Seumas a chur gu b脿s air a鈥� chroich. Am measg nan casaidean na aghaidh, bha 鈥�being an Egyptian鈥�. Cha robhar a鈥� ciallachadh 鈥樏坕phiteach鈥� ach 鈥楽iopsach鈥�. 始S d貌cha gur e 鈥榥each-siubhail鈥� a chanamaid an-diugh.
Bha Seumas na mhac-d矛olain aig uachdaran 脿 B脿ideanach 鈥� Donnchadh Mac a鈥� Phearsain 脿 Inbhir Fh猫isidh, taobh Loch 脤nnse. Thachair Donnchadh ri boireannach 貌g br猫agha aig banais. Bha ise, a r猫ir beul-aithris, na Siopsach. Rugadh leanabh-gille dhi. Ghabh Donnchadh ris gum b鈥� esan athair a鈥� ghille.
Dh鈥檉h脿s Seumas gu bhith l脿idir, eireachdail. Bha e sgileil le claidheamh. Bha e cuideachd na fh矛dhlear air leth, agus na sheinneadair.
Bha Seumas ri m猫irle ann am bailtean mar Eilginn, Farrais agus Baile Ch猫. Ach cha robh e ri f貌irneart. Cha robh e a鈥� d猫anamh cron air banntraich no daoine bochda.
Ge-t脿, dh鈥櫭╥rich droch naimhdeas eadar Seumas agus na h-uachdarain ann an Siorrachdan Mhoireibh, Bhanbh agus Obar Dheathain. Aon turas, chaidh Seumas a ghlacadh. Bha e ann an Siorrachd Obar Dheathain. Chuir na h-霉ghdarrasan boireannach br猫agha air d貌igh airson a ghlacadh. Bha laigse aige a thaobh nam ban. Dh鈥檌arr an t猫 seo air Seumas coinneachadh rithe airson 猫isteachd ri ce貌l na f矛dhle. Choisich e a-steach do ribe. Chaidh a chur an gr猫im le oifigearan lagha.
Bha Seumas sa phr矛osan ann an Obar Dheathain. Ach ghabh am boireannach 貌g d脿rna beachd air na rinn i. Bhruidhinn i ri fear P脿draig MacIlleDhuinn a bha na mh猫irleach ainmeil. Chuir esan fios gu D貌mhnall Mac a鈥� Phearsain, co-ogha Sheumais, ann am B脿ideanach. Chuir iad buidheann saoraidh air d貌igh agus rinn iad air Obar Dheathain.
Bhris iad a-steach don phr矛osan. Fhad 始s a bha iad a鈥� saoradh Sheumais, th貌isich 霉praid taobh a-muigh a鈥� phr矛osain. Dh鈥檉heuch aon duine ri Seumas a chumail sa phr矛osan. Ach fhuair e mu sgaoil mar a ch矛 sinn an-ath-sheachdain.聽
The Little Letter 733
I want to tell you about the famous freebooter, James MacPherson. He was the man who created Cumha Mhic a鈥� Phearsain or, in English, MacPherson鈥檚 Lament. He was born in the year 1675. He was both renowned and infamous in the north-east for being a freebooter.
James was put to death on the gibbet. Among the charges against him was 鈥榖eing an Egyptian鈥�. It didn鈥檛 mean 鈥榮omebody belonging to Egypt鈥� but 鈥楪ipsy鈥�. Perhaps it鈥檚 鈥榯raveller鈥� we鈥檇 say today.
James was an illegitimate son of a laird from Badenoch 鈥� Duncan MacPherson from Invereshie, next to Loch Insh. Duncan met a beautiful young woman at a wedding. She, according to oral tradition, was a Gipsy. She gave birth to a son. Duncan accepted that he was the boy鈥檚 father.
James grew to be strong and handsome. He was skilful with a sword. He was also a terrific fiddler, and a singer.
James was involved in robbery in towns like Elgin, Forres and Keith. But he wasn鈥檛 involved in violence. He wasn鈥檛 harming widows or the poor.
However, a great enmity grew up between James and the lairds in Morayshire, Banffshire and Aberdeenshire. One time, James was caught. He was in Aberdeenshire. The authorities set up a beautiful woman to catch him. He had a weakness for women. This women asked James to meet her to listen to fiddle music. He walked into a trap. He was captured by law officers.
James was in prison in Aberdeen. But the young woman reconsidered what she had done. She spoke to one Peter Brown who was a famous robber. He sent intelligence to Donald MacPherson, James鈥檚 cousin, in Badenoch. They put together a rescue party and made for Aberdeen.
They broke into the prison. While they were freeing James, a commotion started outside the prison. One man tried to keep James in the prison. But he got free, as we鈥檒l see next week.
James was put to death on the gibbet. Among the charges against him was 鈥榖eing an Egyptian鈥�. It didn鈥檛 mean 鈥榮omebody belonging to Egypt鈥� but 鈥楪ipsy鈥�. Perhaps it鈥檚 鈥榯raveller鈥� we鈥檇 say today.
James was an illegitimate son of a laird from Badenoch 鈥� Duncan MacPherson from Invereshie, next to Loch Insh. Duncan met a beautiful young woman at a wedding. She, according to oral tradition, was a Gipsy. She gave birth to a son. Duncan accepted that he was the boy鈥檚 father.
James grew to be strong and handsome. He was skilful with a sword. He was also a terrific fiddler, and a singer.
James was involved in robbery in towns like Elgin, Forres and Keith. But he wasn鈥檛 involved in violence. He wasn鈥檛 harming widows or the poor.
However, a great enmity grew up between James and the lairds in Morayshire, Banffshire and Aberdeenshire. One time, James was caught. He was in Aberdeenshire. The authorities set up a beautiful woman to catch him. He had a weakness for women. This women asked James to meet her to listen to fiddle music. He walked into a trap. He was captured by law officers.
James was in prison in Aberdeen. But the young woman reconsidered what she had done. She spoke to one Peter Brown who was a famous robber. He sent intelligence to Donald MacPherson, James鈥檚 cousin, in Badenoch. They put together a rescue party and made for Aberdeen.
They broke into the prison. While they were freeing James, a commotion started outside the prison. One man tried to keep James in the prison. But he got free, as we鈥檒l see next week.
Broadcast
- Sun 2 Jun 2019 16:00麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.