Main content
An Litir Bheag 929
Litir Bheag na seachdain sa le Ruairidh MacIlleathain. Litir 脿ireamh 929. This week's short letter for G脿idhlig learners.
Last on
Sun 5 Mar 2023
13:30
麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
More episodes
Previous
Next
Corresponding Litir
Litir do Luchd-ionnsachaidh 1233
Clip
-
An Litir Bheag 929
Duration: 03:34
An Litir Bheag 929
Sgr矛obh an t-Urramach Seumas MacDhonnchaidh mu dheidhinn ainmean-脿ite timcheall Chalasraid anns an t-Seann Chunntas Staitistigeach. Airson a鈥� bhaile aige fh猫in 鈥� Callander ann am Beurla 鈥� thug e d脿 mh矛neachadh seachad. Anns a鈥� chiad 脿ite tha cala a鈥� ciallachadh 鈥榩ort鈥�. Mar sin, 始s e Cala-sraid an t-sr脿id a tha a鈥� dol eadar an caisteal agus an cala far an robh b脿t鈥�-aiseig air an abhainn.聽
Ach tha Callander ann cuideachd. Chan eil e cho coltach ri Calasraid, a bheil? Tha Mgr MacDhonnchaidh ag r脿dh gur d貌cha gun t脿inig sin bho Calltainn-doir a鈥� ciallachadh coille bheag anns an robh craobhan-calltainn. Thug an sgoilear P脿draig MacNaoimhin s霉il air a鈥� ghnothach. Cha do r脿inig e co-dh霉nadh air t霉s an ainm.
Tha beinn air a bheil Beinn Mheanbh anns na Tr貌isichean. Tha i nas 脿irde na beinn sam bith eile timcheall Loch Ceiteirein. Carson, ma-th脿, as e Beinn Mheanbh a tha oirre? Uill, tha Seumas MacDhonnchaidh ag innse dhuinn. Tha i ann an loidhne eadar d脿 bheinn nas 脿irde 鈥� Beinn Laomainn agus Ben Lididh. Tha i letheach-slighe eatarra. 始S e 鈥榖einn mheanbh鈥� a tha innte an coimeas riutha.
Chan eil daoine cinnteach mu dheidhinn ciall Lididh ann am Beinn Lididh. Ach bha 鈥榝ios鈥� aig a鈥� mhinistear. Tha e goirid airson Beinn-le-Dia 鈥榯he hill of God鈥�. Uill, math dh鈥檉haodte...
Tha Mgr MacDhonnchaidh a鈥� d猫anamh coimeas eadar na faclan coire agus gleann. Tha iad le ch猫ile a鈥� seasamh airson 鈥�valley鈥�. Tha coire d霉inte aig aon cheann dheth. Tha gleann, air an l脿imh eile, fosgailte aig an d脿 cheann. Tha Mgr MacDhonnchaidh a鈥� cumail a-mach gu bheil gl猫 bheag de ch脿nanan a鈥� d猫anamh sgaradh, le aon fhacal, eadar an d脿 she貌rsa de 鈥�valley鈥�.
Tha am ministear cuideachd a鈥� m矛neachadh ainm lochain shuas air druim Beinn Lididh 鈥� Lochan nan Corp. Bha buidheann 脿 Gleann Fhionnghlais a鈥� falbh thar na beinne gu tiodhlacadh air cladach Loch L霉dnaig. Bha an lochan shuas re貌ite. Thuit na daoine tron deigh agus bha iad air am b脿thadh.
Uill, sin agaibh cuid de na beachdan aig an Urramach Seumas MacDhonnchaidh. Mo bheannachd air, gu h-脿raidh airson a bhith a鈥� d矛on na G脿idhlig anns a鈥� chunntas aige.
Ach tha Callander ann cuideachd. Chan eil e cho coltach ri Calasraid, a bheil? Tha Mgr MacDhonnchaidh ag r脿dh gur d貌cha gun t脿inig sin bho Calltainn-doir a鈥� ciallachadh coille bheag anns an robh craobhan-calltainn. Thug an sgoilear P脿draig MacNaoimhin s霉il air a鈥� ghnothach. Cha do r脿inig e co-dh霉nadh air t霉s an ainm.
Tha beinn air a bheil Beinn Mheanbh anns na Tr貌isichean. Tha i nas 脿irde na beinn sam bith eile timcheall Loch Ceiteirein. Carson, ma-th脿, as e Beinn Mheanbh a tha oirre? Uill, tha Seumas MacDhonnchaidh ag innse dhuinn. Tha i ann an loidhne eadar d脿 bheinn nas 脿irde 鈥� Beinn Laomainn agus Ben Lididh. Tha i letheach-slighe eatarra. 始S e 鈥榖einn mheanbh鈥� a tha innte an coimeas riutha.
Chan eil daoine cinnteach mu dheidhinn ciall Lididh ann am Beinn Lididh. Ach bha 鈥榝ios鈥� aig a鈥� mhinistear. Tha e goirid airson Beinn-le-Dia 鈥榯he hill of God鈥�. Uill, math dh鈥檉haodte...
Tha Mgr MacDhonnchaidh a鈥� d猫anamh coimeas eadar na faclan coire agus gleann. Tha iad le ch猫ile a鈥� seasamh airson 鈥�valley鈥�. Tha coire d霉inte aig aon cheann dheth. Tha gleann, air an l脿imh eile, fosgailte aig an d脿 cheann. Tha Mgr MacDhonnchaidh a鈥� cumail a-mach gu bheil gl猫 bheag de ch脿nanan a鈥� d猫anamh sgaradh, le aon fhacal, eadar an d脿 she貌rsa de 鈥�valley鈥�.
Tha am ministear cuideachd a鈥� m矛neachadh ainm lochain shuas air druim Beinn Lididh 鈥� Lochan nan Corp. Bha buidheann 脿 Gleann Fhionnghlais a鈥� falbh thar na beinne gu tiodhlacadh air cladach Loch L霉dnaig. Bha an lochan shuas re貌ite. Thuit na daoine tron deigh agus bha iad air am b脿thadh.
Uill, sin agaibh cuid de na beachdan aig an Urramach Seumas MacDhonnchaidh. Mo bheannachd air, gu h-脿raidh airson a bhith a鈥� d矛on na G脿idhlig anns a鈥� chunntas aige.
The Little Letter 929
The Rev. James Robertson wrote about place-names around Callander in the Old Statistical Account. For his village 鈥� Callander in English 鈥� he gave two explanations. In the first place, cala means 鈥榟arbour鈥�. Thus Cala-sraid means the street that was going between the castle and the harbour where was a ferry on the river.
But there is also Callander. It鈥檚 not particularly like Calasraid, is it? Mr Robertson says that that perhaps came from Calltainn-doir, meaning a small wood in which there were hazel trees. The scholar Peter McNiven looked at the matter. He didn鈥檛 reach a conclusion on the origin of the name.
There is a mountain called Ben Venue 鈥榳ee mountain鈥� in the Trossachs. It鈥檚 higher than any other mountain around Loch Katrine. Why, then, is it called 鈥榳ee mountain鈥�? Well, James Robertson tells us. It is in a line between two higher mountains 鈥� Ben Lomond and Ben Ledi. It鈥檚 halfway between them. It鈥檚 a 鈥榳ee mountain鈥� in comparison to them.
People aren鈥檛 sure about the meaning of Ledi in Ben Ledi. But the minister 鈥榢new鈥�. It鈥檚 short for Beinn-le-Dia 鈥榯he hill of God鈥�. Well, perhaps...
Mr Robertson makes a comparison between the words coire and gleann. They both stand for 鈥榲alley鈥�. A coire is closed at one end [of it]. Gleann, on the other hand, is open at both ends. Mr Robertson maintains that very few languages make a distinction, with one word, between the two types of 鈥榲alley鈥�.
The minister also explains the name of a lochan up on the ridge of Ben Ledi 鈥� Lochan nan Corp. A group from Glen Finglas was going over the mountain to a funeral on the shore of Loch Lubnaig. The lochan up high was frozen. The people fell through the ice and they were drowned.
Well, there [for you] are some of the opinions of the Rev. James Robertson. My blessing on him, particularly for defending the Gaelic language in his account.
But there is also Callander. It鈥檚 not particularly like Calasraid, is it? Mr Robertson says that that perhaps came from Calltainn-doir, meaning a small wood in which there were hazel trees. The scholar Peter McNiven looked at the matter. He didn鈥檛 reach a conclusion on the origin of the name.
There is a mountain called Ben Venue 鈥榳ee mountain鈥� in the Trossachs. It鈥檚 higher than any other mountain around Loch Katrine. Why, then, is it called 鈥榳ee mountain鈥�? Well, James Robertson tells us. It is in a line between two higher mountains 鈥� Ben Lomond and Ben Ledi. It鈥檚 halfway between them. It鈥檚 a 鈥榳ee mountain鈥� in comparison to them.
People aren鈥檛 sure about the meaning of Ledi in Ben Ledi. But the minister 鈥榢new鈥�. It鈥檚 short for Beinn-le-Dia 鈥榯he hill of God鈥�. Well, perhaps...
Mr Robertson makes a comparison between the words coire and gleann. They both stand for 鈥榲alley鈥�. A coire is closed at one end [of it]. Gleann, on the other hand, is open at both ends. Mr Robertson maintains that very few languages make a distinction, with one word, between the two types of 鈥榲alley鈥�.
The minister also explains the name of a lochan up on the ridge of Ben Ledi 鈥� Lochan nan Corp. A group from Glen Finglas was going over the mountain to a funeral on the shore of Loch Lubnaig. The lochan up high was frozen. The people fell through the ice and they were drowned.
Well, there [for you] are some of the opinions of the Rev. James Robertson. My blessing on him, particularly for defending the Gaelic language in his account.
Broadcast
- Sun 5 Mar 2023 13:30麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.