Main content
An Litir Bheag 961
Litir Bheag na seachdain sa le Ruairidh MacIlleathain. Litir 脿ireamh 961. This week's short letter for G脿idhlig learners.
Last on
Sun 15 Oct 2023
13:30
麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
More episodes
Previous
Next
Corresponding Litir
Litir do Luchd-ionnsachaidh 1265
Clip
-
An Litir Bheag 961
Duration: 03:14
An Litir Bheag 961
Bha mi ag innse dhuibh mun bhanais aig Alasdair III, R矛gh na h-Alba. Bha sin ann an d脿 cheud deug, caogad 始s a h-aon (1251). Cha robh e ach deich bliadhna a dh鈥檃ois.聽
Naoi bliadhna an d猫idh sin, chaidh Alasdair agus a bhean, Mairead, air turas a Shasainn airson tadhal air a鈥� ch霉irt r矛oghail. Bhiodh cothrom aig Mairead tadhal air a p脿rantan 鈥� an R矛gh agus a鈥� Bhanrigh. Bha Mairead an d霉il leanabh mus do dh鈥檉h脿g i Alba. Sgr矛obh Eanraig litir gu Alasdair, a鈥� gealltainn gum biodh iad uile saor a dhol dhachaigh.
An d猫idh greis, dh鈥檉halbh Alasdair dhachaigh, a鈥� f脿gail a mhn脿 ann am Windsor. Rugadh leanabh-nighinne an sin air an ochdamh latha fichead dhen Ghearran, d脿 cheud deug, seasgad 始s a h-aon (1261). Bha Mairead oirre mar ainm.聽
Nuair a r脿inig Alasdair aois bliadhna air fhichead, thuirt e gun robh e a鈥� dol a leantainn air obair athar ann a bhith a鈥� toirt nan Eilean Siar air ais fo smachd na h-Alba. Na aghaidh bha R矛gh Nirribhidh, H谩kon IV, a bha airson na h-Eileanan a chumail fo a smachd fh猫in. Bha sin a bharrachd air Eilean Mhanainn agus d霉thchannan eile ann an ceann an iar-thuath na h-Alba.
Bha H谩kon am measg nan r矛ghrean a bu chumhachdaiche a bha riamh aig Nirribhidh. Ach cha robh Alasdair gann de mhisneachd. Chuir e fios gu H谩kon gun robh e ag iarraidh eileanan taobh siar na h-Alba a bhith fo smachd R矛gh na h-Alba. Dhi霉lt H谩kon an tagradh. Thug Iarla Rois ionnsaigh mharbhtach, 脿s leth R矛gh Alasdair, air coimhearsnachd anns an Eilean Sgitheanach. Bha feadhainn eile ag obair 脿s leth Alasdair ann an Earra-Gh脿idheal cuideachd. Bha na h-Albannaich a鈥� toirt d霉bhlan m貌r do H谩kon. Dh鈥櫭瞨daich H谩kon gum biodh cabhlach m貌r, cumhachdach air a chur ri ch猫ile. Bha iad a鈥� dol a thoirt ionnsaigh air Cabhlach na h-Alba.
Thairis air a鈥� gheamhradh ann an d脿 cheud deug, seasgad 始s a dh脿 agus seasgad 始s a tr矛 (1262-3), chaidh an cabhlach Lochlannach a chur ri ch猫ile. Bhiodh e a鈥� coinneachadh ri cabhlach na h-Alba an ceann grunn mh矛osan faisg air an Leargaidh Ghallda.
Naoi bliadhna an d猫idh sin, chaidh Alasdair agus a bhean, Mairead, air turas a Shasainn airson tadhal air a鈥� ch霉irt r矛oghail. Bhiodh cothrom aig Mairead tadhal air a p脿rantan 鈥� an R矛gh agus a鈥� Bhanrigh. Bha Mairead an d霉il leanabh mus do dh鈥檉h脿g i Alba. Sgr矛obh Eanraig litir gu Alasdair, a鈥� gealltainn gum biodh iad uile saor a dhol dhachaigh.
An d猫idh greis, dh鈥檉halbh Alasdair dhachaigh, a鈥� f脿gail a mhn脿 ann am Windsor. Rugadh leanabh-nighinne an sin air an ochdamh latha fichead dhen Ghearran, d脿 cheud deug, seasgad 始s a h-aon (1261). Bha Mairead oirre mar ainm.聽
Nuair a r脿inig Alasdair aois bliadhna air fhichead, thuirt e gun robh e a鈥� dol a leantainn air obair athar ann a bhith a鈥� toirt nan Eilean Siar air ais fo smachd na h-Alba. Na aghaidh bha R矛gh Nirribhidh, H谩kon IV, a bha airson na h-Eileanan a chumail fo a smachd fh猫in. Bha sin a bharrachd air Eilean Mhanainn agus d霉thchannan eile ann an ceann an iar-thuath na h-Alba.
Bha H谩kon am measg nan r矛ghrean a bu chumhachdaiche a bha riamh aig Nirribhidh. Ach cha robh Alasdair gann de mhisneachd. Chuir e fios gu H谩kon gun robh e ag iarraidh eileanan taobh siar na h-Alba a bhith fo smachd R矛gh na h-Alba. Dhi霉lt H谩kon an tagradh. Thug Iarla Rois ionnsaigh mharbhtach, 脿s leth R矛gh Alasdair, air coimhearsnachd anns an Eilean Sgitheanach. Bha feadhainn eile ag obair 脿s leth Alasdair ann an Earra-Gh脿idheal cuideachd. Bha na h-Albannaich a鈥� toirt d霉bhlan m貌r do H谩kon. Dh鈥櫭瞨daich H谩kon gum biodh cabhlach m貌r, cumhachdach air a chur ri ch猫ile. Bha iad a鈥� dol a thoirt ionnsaigh air Cabhlach na h-Alba.
Thairis air a鈥� gheamhradh ann an d脿 cheud deug, seasgad 始s a dh脿 agus seasgad 始s a tr矛 (1262-3), chaidh an cabhlach Lochlannach a chur ri ch猫ile. Bhiodh e a鈥� coinneachadh ri cabhlach na h-Alba an ceann grunn mh矛osan faisg air an Leargaidh Ghallda.
The Little Letter 961
I was telling you about the wedding of Alexander III, King of Scotland. That was in 1251. He was only ten years of age.
Nine years after that, Alexander and his wife, margaret, journeyed to England to visit the royal court. Margaret would have an opportunity to visit her parents 鈥� the King and Queen. Margaret was expecting a child before she left Scotland. Henry wrote a letter to Alexander, promising that they would all be free to go home.
After a while, Alexander went home, leaving his wife at Windsor. A daughter was born there on the 28th of February 1261. She was called Margaret.
When Alexander reached the age of 21, he said that he was going to follow his father鈥檚 work in bringing the Western Isles under the control of Scotland. Against him was the King of Norway, H谩kon IV, who wanted to keep the islands under his own control. That was in addition to the Isle of Man and other lands in the north-west of Scotland.
H谩kon was among the most powerful kings that Norway ever had. But Alexander wasn鈥檛 short of self-confidence. He sent information to H谩kon that he wanted the islands on the west of Scotland to be under the control of the Scottish King. H谩kon refused the appeal. The Earl of Ross made a bloody attack, on behalf of King Alexander, on a community on Skye. Others were working on Alexander鈥檚 behalf in Argyll as well. The Scots were posing a severe challenge to H谩kon. H谩kon ordered a large powerful fleet to be assembled. They were going to attack the Scottish Fleet.
Over the winter of 1262-3, the Scandinavian fleet was assembled. It would be meeting the Scottish fleet in a few months鈥� time near Largs.
Nine years after that, Alexander and his wife, margaret, journeyed to England to visit the royal court. Margaret would have an opportunity to visit her parents 鈥� the King and Queen. Margaret was expecting a child before she left Scotland. Henry wrote a letter to Alexander, promising that they would all be free to go home.
After a while, Alexander went home, leaving his wife at Windsor. A daughter was born there on the 28th of February 1261. She was called Margaret.
When Alexander reached the age of 21, he said that he was going to follow his father鈥檚 work in bringing the Western Isles under the control of Scotland. Against him was the King of Norway, H谩kon IV, who wanted to keep the islands under his own control. That was in addition to the Isle of Man and other lands in the north-west of Scotland.
H谩kon was among the most powerful kings that Norway ever had. But Alexander wasn鈥檛 short of self-confidence. He sent information to H谩kon that he wanted the islands on the west of Scotland to be under the control of the Scottish King. H谩kon refused the appeal. The Earl of Ross made a bloody attack, on behalf of King Alexander, on a community on Skye. Others were working on Alexander鈥檚 behalf in Argyll as well. The Scots were posing a severe challenge to H谩kon. H谩kon ordered a large powerful fleet to be assembled. They were going to attack the Scottish Fleet.
Over the winter of 1262-3, the Scandinavian fleet was assembled. It would be meeting the Scottish fleet in a few months鈥� time near Largs.
Broadcast
- Sun 15 Oct 2023 13:30麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.