| ![Legacies - Gogledd Ddwyrain Cymru](/staticarchive/982bbaee97dcc4a5be4fa625ee3f51bbf1a6199e.gif) |
![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![Immigration and Emigration](/staticarchive/75553e41cec931dd97d0d1a946fa677a9f9cf3d1.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![: Barics y staff ym Mhenley, o ddarlun gan W Wernick](/staticarchive/c72bbf5c37bc171e0e6329b0b914746353fbc64d.jpg) © A Bereza / W Wernick
|
| ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![](/staticarchive/4da81475bce87e85d2d169dd1862a5cb017a775c.gif) |
Pwyliaid Penley |
![](/staticarchive/c330d17371c90d83e5c0e60047fc98ea6c9e45bd.gif) |
Dechreuadau’r Ysbyty Pwylaidd
Ym 1941, ymosododd yr Almaen ar yr Undeb Sofietaidd, ac arweiniodd hyn at arwyddo’r Cytunde brhwng y Pwyliaid a’r Sofietiaid. Bu Churchill yn gyfryngwr i gytundeb rhwng Cadfridog Sikorski, yr arweinydd Pwylaidd, a Stalin, a hyrwyddodd greu byddin Bwylaidd yn yr Undeb Sofietaidd. Ffurfiwyd y fyddin gan y Pwyliaid oedd wedi eu dal yn gaeth yn yr Undeb Sofietaidd. Teithiodd gwyr a gwragedd Pwylaidd a ryddhawyd gan y Cytundeb, o bob cwr o’r Undeb Sofietaidd i Buzuluk, i’r de-ddwyrain o Moscow, i ymuno â’r rhengoedd.
Ffurfiwyd y Corfflu Meddygol Pwylaidd, neu’r ysbyty fel rhan o’r Fyddin, a gadawodd yr Undeb Sofietaidd gyda’r milwyr a’u dibinyddion ar gyfer y Dwyrain Canol ym Mis Awst 1942. Hyfforddodd y fyddin ym Mhersia, gan symud ymlaen wedyn i Iraq, lle daeth yr ysbyty o dan reolaeth y Prydeinwyr. Wedyn bu’n teithio, i Balestina, yr Affrig a’r Eidal, lle treuliodd y Fyddin Bwylaidd dair blynedd yn ymladd mewn cefnogaeth i’r cynghreiriaid, a thrin y rhai gafodd eu hanafu.
Wedi’r rhyfel
Pan ddaeth y rhyfel i ben, roedd rhai o’r Pwyliaid oedd wedi dod o ddwyrain Gwlad Pwyl mewn dau feddwl ynglŷn â dychwelyd adref. Roedd gwlad Pwyl wedi ei rhannu’n ddwy ran, ac roedd eu mamwlad o dan reolaeth Sofietaidd, ac felly rheolaeth gomiwnyddol.
Ym 1946, hwyliodd y Fyddin a’r ysbyty Bwylaidd o Naples i
Lerpwl, a dewisodd nifer o’r Pwyliaid ymgartrefu yn yr ardal. Daethpwyd o hyd i gartref i’r ysbyty ym Mhenley, 50 milltir i’r de orllewin, er mwyn medru parhau i drin hen filwyr a’u teuluoedd. Arferai’r gwersyll, a oedd erbyn hynny bron yn adfail, fod yn safle Ysbyty Gyffredinol Byddin Rhif 129 yr Unol Daleithiau ond roedden nhw wedi gadael y safle dair blynedd ynghynt pan adawsant ar gyfer ‘D Day’.
Wedi cyrraedd, roedd yr amodau oedd yn disgwyl y Pwyliaid yn wahanol iawn i’r rhai yn yr Eidal. Roedd yr hinsawdd gryn dipyn yn oerach, roedd bwyd yn cael ei ddogni, a llugoer oedd y croeso gafodd y Pwyliaid gan y Prydeinwyr, a oedd ei hunain yn ei chael yn anodd i gael dau pen llinyn ynghyd. Er hynny sefydlwyd yr Ysbyty Pwylaidd Rhif 3 a dechreuwyd wneud cartref o’r ychydig a oedd ar gael.
Eich sylwadau
| |
Argraffu tudalen |
![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![English](/staticarchive/6b52237eabc927cf5d1bbc9957b8d6756002d9ad.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
Archive
Look back into the past using the Legacies' archives. Find nearly 200 tales from around the country in our collection.
Read more > |
| ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![Internet Links](/staticarchive/02720e2528146a9fe7a81e33f88dc6a4eb8de93f.gif)
![](/staticarchive/4496333f8323ebca9b48df4987d4d92777bcab43.gif) |
|
![](/staticarchive/4496333f8323ebca9b48df4987d4d92777bcab43.gif) |
|
![](/staticarchive/4496333f8323ebca9b48df4987d4d92777bcab43.gif) |
|
Nid yw'r 麻豆官网首页入口 yn gyfrifol am gynnwys safleoedd gwe allanol. |
| ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
| ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) | ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
![Related Stories](/staticarchive/1badd8bfb73dbf34acae4126c1c027fc8e0fd510.gif)
| ![](/staticarchive/317496a096d6c86486a71d4521994bcd171a6bb3.gif) |
|