Main content
An Litir Bheag 696
Tha Ruairidh MacIlleathain air ais le Litir Bheag na seachdain sa. Litir 脿ireamh 696.
Last on
Sun 16 Sep 2018
10:30
麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
More episodes
Previous
Next
Corresponding Litir
Litir do Luchd-ionnsachaidh 1000
Clip
-
An Litir Bheag 696
Duration: 03:26
An Litir Bheag 696
Halo a-rithist, a ch脿irdean. Tha an Litir mh貌r 鈥� Litir do Luchd-ionnsachaidh 鈥� air clach-mh矛le a ruigsinn. Th貌isich i ann an naoi ceud deug, naochad 始s a naoi (1999), c貌rr is naoi bliadhn鈥� deug air ais. Tha am 尘矛濒别amh t猫 a鈥� nochdadh an t-seachdain seo.听
Tha am facal againn airson a dheich uiread de cheud inntinneach, nach eil? 惭矛濒别 鈥� coltach ris an fhacal ann an Cuimris, Fraingis, Laideann ... Tha d霉il gun t脿inig e bhon Laidinn. Ma choimheadas sibh air an fhacal 尘矛濒别 ann am faclair G脿idhlig, gheibh sibh d脿 chiall air 鈥� thousand agus mile. Chan e co-thuiteamas a tha sin.
Bha 尘矛濒别 aig na saighdearan R貌manach 鈥� mille passus 鈥� 尘矛濒别 ceum. Ge-t脿, cha bhiodh e co-ionnan fad na h-霉ine. Nuair a bha na saighdearan sg矛th, cha robh na ceumannan aca cho fada. Chruthaich an seanalair R貌manach Agrippa slat-tomhais choitcheann. Bha an troigh R貌manach st猫idhichte air fad cas Agrippa fh猫in. Agus bha c貌ig troighean ann an ceum no passus.听
Bha 尘矛濒别 鈥� mar thomhas astair 鈥� aig iomadh d霉thaich is cultar, st猫idhichte air 尘矛濒别 nan R貌manach. Ach bha i diofraichte ann an diofar 脿iteachan. Bha 尘矛濒别 Albannach na b鈥� fhaide na 尘矛濒别 Shasannach. Dh鈥檉halbh a鈥� mh矛le Albannach nuair a th脿inig Alba is Sasainn c貌mhla anns an aonadh. Tha 尘矛濒别-mara eadar-dhealaichte oir bha sin o th霉s st猫idhichte air earrann de chearcall-thomhas na Talmhainn.
Chan eil e soilleir c貌 脿s a th脿inig am facal thousand. 始S d貌cha gun robh e a鈥� ciallachadh 鈥榞runn cheudan鈥�. Bha e anns an t-Seann Bheurla mar 镁煤蝉别苍诲. Tha facal coltach anns na c脿nanan Gearmanach. Ma th猫id sibh a Nirribhidh, cluinnidh sibh daoine ag r脿dh tusen takk. Tha sin co-ionann ri 鈥槼久舯� taing鈥� ann an G脿idhlig.
Thuirt mi gur ann bhon Laidinn a th脿inig ar facal fh猫in. Ach a bheil sin f矛or anns a h-uile h-脿ite? Tha cuimhne agam air turas a chaidh mi a ch猫ilidh air bodach ann an D霉thaich MhicAoidh. Bha sinn a鈥� bruidhinn ann an G脿idhlig air caoraich. Chleachd esan am facal 蝉霉蝉迟补苍 airson 尘矛濒别. 始S iongantach mura t脿inig 蝉霉蝉迟补苍 bhon t-Seann Lochlannais. Bha e cl脿raichte cuideachd ann an G脿idhlig Ghallaibh.听
Co-dhi霉, tha an t-脿m agam falbh. 惭矛濒别 beannachd leibh.
Tha am facal againn airson a dheich uiread de cheud inntinneach, nach eil? 惭矛濒别 鈥� coltach ris an fhacal ann an Cuimris, Fraingis, Laideann ... Tha d霉il gun t脿inig e bhon Laidinn. Ma choimheadas sibh air an fhacal 尘矛濒别 ann am faclair G脿idhlig, gheibh sibh d脿 chiall air 鈥� thousand agus mile. Chan e co-thuiteamas a tha sin.
Bha 尘矛濒别 aig na saighdearan R貌manach 鈥� mille passus 鈥� 尘矛濒别 ceum. Ge-t脿, cha bhiodh e co-ionnan fad na h-霉ine. Nuair a bha na saighdearan sg矛th, cha robh na ceumannan aca cho fada. Chruthaich an seanalair R貌manach Agrippa slat-tomhais choitcheann. Bha an troigh R貌manach st猫idhichte air fad cas Agrippa fh猫in. Agus bha c貌ig troighean ann an ceum no passus.听
Bha 尘矛濒别 鈥� mar thomhas astair 鈥� aig iomadh d霉thaich is cultar, st猫idhichte air 尘矛濒别 nan R貌manach. Ach bha i diofraichte ann an diofar 脿iteachan. Bha 尘矛濒别 Albannach na b鈥� fhaide na 尘矛濒别 Shasannach. Dh鈥檉halbh a鈥� mh矛le Albannach nuair a th脿inig Alba is Sasainn c貌mhla anns an aonadh. Tha 尘矛濒别-mara eadar-dhealaichte oir bha sin o th霉s st猫idhichte air earrann de chearcall-thomhas na Talmhainn.
Chan eil e soilleir c貌 脿s a th脿inig am facal thousand. 始S d貌cha gun robh e a鈥� ciallachadh 鈥榞runn cheudan鈥�. Bha e anns an t-Seann Bheurla mar 镁煤蝉别苍诲. Tha facal coltach anns na c脿nanan Gearmanach. Ma th猫id sibh a Nirribhidh, cluinnidh sibh daoine ag r脿dh tusen takk. Tha sin co-ionann ri 鈥槼久舯� taing鈥� ann an G脿idhlig.
Thuirt mi gur ann bhon Laidinn a th脿inig ar facal fh猫in. Ach a bheil sin f矛or anns a h-uile h-脿ite? Tha cuimhne agam air turas a chaidh mi a ch猫ilidh air bodach ann an D霉thaich MhicAoidh. Bha sinn a鈥� bruidhinn ann an G脿idhlig air caoraich. Chleachd esan am facal 蝉霉蝉迟补苍 airson 尘矛濒别. 始S iongantach mura t脿inig 蝉霉蝉迟补苍 bhon t-Seann Lochlannais. Bha e cl脿raichte cuideachd ann an G脿idhlig Ghallaibh.听
Co-dhi霉, tha an t-脿m agam falbh. 惭矛濒别 beannachd leibh.
The Little Letter 696
Hello, again, friends. The 鈥榖ig鈥� Litir 鈥� Litir do Luchd-ionnsachaidh 鈥� has reached a milestone. It started in 1999, more than nineteen years ago. The thousandth one appears this week.
Our word for ten hundreds is interesting, isn鈥檛 it? 惭矛濒别 鈥� like the word in Welsh, French, Latin ... It鈥檚 thought it came from Latin. If you look [up] the word 尘矛濒别 in a Gaelic dictionary, you鈥檒l find two meanings for it 鈥� thousand and mile. That鈥檚 not a coincidence.
The Roman soldiers had a mile 鈥� mille passus 鈥� a thousand paces. However, it wouldn鈥檛 always be the same. When the soldiers were tired, their paces weren鈥檛 so long. The Roman general Agrippa created a standard measure. The Roman foot was based on the length of Agrippa鈥檚 own foot. And there were five feet in a pace.
Many countries and cultures had a mile 鈥� as a measure of distance 鈥� based on the Roman mile. But it was different in different places. A Scottish mile was longer than an English mile. The Scottish mile disappeared when Scotland and England came together in the union. A nautical mile is different because that was originally based on a section of the Earth鈥檚 circumference.听
It鈥檚 not clear where the word thousand came from. Perhaps it meant 鈥榓 few hundred鈥�. It was in Old English as 镁煤蝉别苍诲. There is a similar word in the Germanic languages. If you go to Norway, you鈥檒l hear people say tusen takk. That鈥檚 equivalent to 鈥槼久舯� taing鈥� in Gaelic.
I said that it was from Latin that our own word came. But is that true in every place? I remember a time I went to visit an old man in the Mackay Country [North Sutherland]. We were speaking in Gaelic about sheep. He used the word 蝉霉蝉迟补苍 for a thousand. I reckon 蝉霉蝉迟补苍 came from Old Norse. It was also recorded in Caithness Gaelic.
Anyway, it鈥檚 time for me to go. A thousand farewells.
Our word for ten hundreds is interesting, isn鈥檛 it? 惭矛濒别 鈥� like the word in Welsh, French, Latin ... It鈥檚 thought it came from Latin. If you look [up] the word 尘矛濒别 in a Gaelic dictionary, you鈥檒l find two meanings for it 鈥� thousand and mile. That鈥檚 not a coincidence.
The Roman soldiers had a mile 鈥� mille passus 鈥� a thousand paces. However, it wouldn鈥檛 always be the same. When the soldiers were tired, their paces weren鈥檛 so long. The Roman general Agrippa created a standard measure. The Roman foot was based on the length of Agrippa鈥檚 own foot. And there were five feet in a pace.
Many countries and cultures had a mile 鈥� as a measure of distance 鈥� based on the Roman mile. But it was different in different places. A Scottish mile was longer than an English mile. The Scottish mile disappeared when Scotland and England came together in the union. A nautical mile is different because that was originally based on a section of the Earth鈥檚 circumference.听
It鈥檚 not clear where the word thousand came from. Perhaps it meant 鈥榓 few hundred鈥�. It was in Old English as 镁煤蝉别苍诲. There is a similar word in the Germanic languages. If you go to Norway, you鈥檒l hear people say tusen takk. That鈥檚 equivalent to 鈥槼久舯� taing鈥� in Gaelic.
I said that it was from Latin that our own word came. But is that true in every place? I remember a time I went to visit an old man in the Mackay Country [North Sutherland]. We were speaking in Gaelic about sheep. He used the word 蝉霉蝉迟补苍 for a thousand. I reckon 蝉霉蝉迟补苍 came from Old Norse. It was also recorded in Caithness Gaelic.
Anyway, it鈥檚 time for me to go. A thousand farewells.
Broadcast
- Sun 16 Sep 2018 10:30麻豆官网首页入口 Radio nan G脿idheal
All the letters
Tha gach Litir Bheag an seo / All the Little Letters are here.
Podcast: An Litir Bheag
The Little Letter for Gaelic Learners
An Litir Bheag air LearnGaelic
An Litir Bheag is also on LearnGaelic (with PDFs)
Podcast
-
An Litir Bheag
Litirichean do luchd-ionnsachaidh ura. Letters in Gaelic for beginners.